بهترین مجموعه فرهنگ لغات و اصطلاحات کوچه بازاری و عامیانه قسمت 341

از زیر کار در رفتن(تن زدن و نپذیرفتن کاری، کار را جدی نگرفتن)

حمال-باربر-ناشی و مبتدی-بی مهارت و بی استعداد

آجیل مشکل‌گشا(آجیلی که برای گشایش کار می‌خرند و بین مردم متدین پخش می‌کنند)

بستن زخم-بسته شدن سر زخم-التیام یافتن زخم-مرهم نهادن و پیچیدن زخم با وسایل زخم بندی

دهن خود را آب کشیدن-دهان خود را طاهر کردن-استغفار کردن

بی تفاوت-بی اعتنا

 

دَم دادن-دل دادن-جرات دادن-گستاخ کردن

زن مرده-مردی که زنش درگذشته است

 

رقاصی-کارهای بی هوده و سبک

از آب و گل در آمدن(مراحل اولیه‌ی شکل‌پذیری را پشت سر گذاشتن، بزرگ شدن کودک)

 

از کسی رودست خوردن-از کسی فریب خوردن

خاله وارَس-آدم فضول

حیوونکی-نگا حیوانکی

پشت سر هم-پیاپی متوالی

دوا شور-شستن فرش با نوعی دوای جلا دهنده

توی دل کسی خالی شدن-ترسیدن-ناامید شدن

رجز خوانی-لاف زنی-دعوی

تشنه ی چیزی بودن-یه چیزی سخت اشتیاق داشتن

دور از شما ب-لانسبت

 

زار و نزار-زرد و ناتوان-بد حال و بیمار

حرف‌های بی‌ربط و صد تا یک قاز

 

برخوردن به کسی ،-به نطر کسی ناپسند آمدن-به کسی گران آمدن-احساس اهانت کردن-با کسی دیدار کردن

به کسی نگفتن که بالای چشمت ابروست-به کسی که ساده ترین مطلب را نمی پذیرد یا تحمل نمی کند و زود رنج یا زود خشم است نمی توان چیزی گفت

ژست-طرز حرکت و رفتار شخص

 
خانه نشین شدن-از کار بی کار شدن-معزول شدن

آقا چسونه-آدم حقیر و بی ارزش

انگشت‌پیچ(نوعی گز رقیق)

درشت-حرف زشت-دشنام

 
دور-بار-دفعه-نوبت

 

آدم سر به راه-شخص خوب و نجیب-کسی که مزاحم دیگران نیست

چادر شب-پارچه ای که رختخواب را در آن می پیچند

اُس و فُس(اصل، مایه، چهارستون بدن)
پاورچین-آرام و بی صدا راه رفتن

 

 
چاق و چله-سر حال-سر دماع-فربه-سالم و شاداب
دَنگال-جادار-بسیار فراخ

خاله وارفته-آدم شل و ول و شلخته

تنگ کسی افتادن-در مجاورت کسی قرار گرفتن
از شوخی گذشته-حالا برسیم به مطالب جدی

چار میخ-اذیت و آزار سخت
 

دو آمدن-دور برداشتن-شاخ و شانه کشیدن-قیافه گرفتن

 

زوار-زه وار-چیزی شبیه به زه

چاک دادن-شکافتن-پاره کردن

زیر آب کردن سر کسی-کسی را بی سر و صدا کشتن
ژست-طرز حرکت و رفتار شخص

خاک آلود-آلوده به گرد و غبار و خاک
چشم و دل پاک-کسی که به دیده ی بد به ناموس دیگران نگاه نکند

بی هوا-ناگهان-غفلتا-نا غافل-یک مرتبه

 

به کیشی آمدن و به خیشی رفتن-بی اعتبار و بی ثبات بودن

دانه دانه-یک یک

از سر کسی زیاد بودن(بیش از حد توانایی و ظرفیت کسی بودن)

ریختگی-ریزش

حرف کسی شدن با کسی-با کسی مشاجره پیدا کردن

ابنه‌ای(کسی که با شوخی‌های زشت و حرکات جلف وسیله‌ی آزار خود را فراهم می‌آورد)

رفت و روب-جارو و پارو-خانه تکانی-تمیز کردن منزل

راست راستی-حقیقتن-واقعن

به هوای کسی-به آرزوی کسی-به سودای کسی
جواب دندان شکن-جواب قاطع و صریح

چگور پگوری-خوشگل-جذاب

خبرچینی کردن-سخن چینی کردن-خبر از جایی به جایی بردن-جاسوسی کردن

آدم بی‌خود(بی‌شخصیت و بی‌معنی)

چپ و راست کردن-زیر و رو کردن-مشت باران کردن

باج سبیل-چیزی که به ناحق به اشخاص قلدر و مقتدر باید داد

از سر کسی افتادن-عادتی را ترک کردن

زهره کردن-بسیار ترساندن

بد عنق-کج خلق-بد اخلاق

حاتم بخشی-گشاده دستی-سخاوتمندی

تلپی-برای نشان دادن افتادن بدون مقاومت به کار می رود
اوقات‌تلخی-ترش‌رویی-عصبانیت

به جان هم افتادن-با یکدیکر درگیر شدن

خشتک پاره کردن-قیامت به پا کردن-داد و بی داد کردن-رسوا کردن-شدت عمل نشان دادن

آزار داشتن(انجام کاری به قصد اذیت دیگری، کرم داشتن)

دررفت-خرج و هزینه-مقابل درآمد

زور زدن-فعالیت زیاد کردن-به کار بردن زور و نیرو

دم زدن-حرف زدن-اعتراض کردن-جیک زدن
به دو دو افتادن-گود رفتن چشم بر اثر ضعف یا بیماری
چُغُلی-سخن چینی-غیبت-شکایت

داش-لوطی-مشدی

 

جِر دادن-پاره کردن-در مقام تهدید نیز می گویند

پیشکار-رییس دارایی شهر یا استان

 
اَنَک شدن-تحقیر شدن-خجالت کشیدن
جای کسی را خالی کردن-در جایی از کسی یاد کردن و آرزو کردن که کاش می بود
خرد و خاکشیر-ریز ریز و ذره ذره شده-از پا درآمده

روی دایره ریختن-روی داریه ریختن

روزه ی گنجشک-روزه ی کله گنجشکی

دم موشی-هر چیز باریک و دراز
 

خشک شدن قر در کمر-به پایان نرساندن خودنمایی و جلوه گری

پیاله زدن-می نوشیدن
پاچه گیر-کسی که بی مقدمه کسی را بیازارد
دل خوشکنک-مایه دلخوشی اندک-آن چه بی پایه ولی مایه ی خرسندی است-گول زنک

زود باش !-شتاب کن! عجله کن!

زوزه کشیدن-آواز برآوردن

زاق-چشم زاغ چشم
خِفت-نوعی گره

چوب خط-چوبی که پس از هر بار بردن کالا روی آن خطی می کشیدند تا بعد شمارش کنند

زَوال-مست مست-لول

دخل داشتن-ربط داشتن-مربوط بودن
اختر در پیراهن کردن(بی قرار کردن)

 

ترکمون زدن یا کردن-دست به آب رساندن-ناشیانه کاری را انجام دادن-زاییدن
امان دادن(کسی را پناه دادن، از گناه کسی گذشتن)
 

رنگ کردن کسی-گول زدن-فریب دادن کسی

راستکی-واقعی
از خود در آوردن(دروغ‌پردازی کردن)

چوری-جوجه ی تازه از تخم درآمده

در پوست کسی رفتن-سخت مزاحم کسی شدن-از کسی بد گفتن

زن ذلیل-مردی که مطیع محض زنش است

چهار دستی-فراوانی

آبجی خاک‌انداز(زن فضول و خبرچین)

افسارسرخود-خود‌رای-افسارگسیخته

بی چیز-تهی دست-فقیر

 
دست خالی بودن-تهی دست بودن-بی چیز بودن

جای کسی را خالی کردن-در جایی از کسی یاد کردن و آرزو کردن که کاش می بود

چای کاری-کشت و زرع چای

پیر پاتال-فرتوت-کهن سال

از خجالت کسی در آمدن(محبت کسی را جبران کردن)

پاتختی-چارپایه ی کوچک کنار تختخواب-روز بعد از عروسی

رویم به دیوار-هنگام گفتن مطلب ناخوشایندی می گویند
بو گرفتن-بد بو شدن-بوی چیز دیگری را گرفتن

خنِس و فنِس-گرفتاری و ناراحتی

زوال در آوردن-نعمتی را در نتیجه ی ناسپاسی و بی اعتنایی از دست دادن

 

پول پول شدن-شکسته شدن ظرف چینی به تکه های کوچک

آش کشک خاله(کار ناگزیر، تکلیفی که بر عهده‌ی کسی باشد)

رسیدن به عرصه-بزرگ شدن-به سن پختگی رسیدن

تا برداشتن-تا شدن-خم شدن
بغل پر کن-دختر یا زن چاق

خاطر جمع بودن-مطمئن بودن-یقین داشتن

به خانه ی بخت رفتن-شوهر کردن

این تن را کفن کردی(این تن بمیرد)

رک نگاه کردن-رک رک نگاه کردن
پاچه ی کسی را گرفتن-بی جهت و بی مقدمه برکسی آشفتن
اسباب زحمت(کسی یا چیزی که موجب دردسر و آزار شود)

امان کسی را بریدن(کسی را درمانده و بیچاره کردن)

دخیل بستن-بستن پارچه ای به ضریح یا سقاخانه به نیت برآمدن حاجتی

دست کسی را توی پوست گردو گذاشتن-کسی را گرفتار مشکل و سختی کردن

رده-حرف زشت یا نامربوط

دماغ چاقی-احوال پرسی

خبر چین-سخن چین-جاسوس

خرده حساب-طلب مختصر-دشمنی قبلی

تشنه بودن به خون کسی-خواهان مرگ کسی بودن

آب‌زیرکاه(حیله گر، فتنه انگیز، دو رو)

دَقی-صدای کوبیدن چیزی به چیزی
برخورد کردن-تصادف کردن-دیدارکردن

زود بودن-فرانرسیدن هنگام کاری

آرتیست‌بازی(انجام کارهای غیرعادی)

باشگاه-محل گردهمایی گروهی برای ورزش-تفریح و از این قبیل

ترید- تلیت
حشری-شهوت ران-پر شهوت

افسار پاره کردن(سرپیچی کردن، یاغی شدن)

حظ کردن-لذت بردن

اخت بودن-سازگار و هماهنگ بودن-مانوس بودن
زیر اخیه رفتن-به نفع کسی به کاری تن دادن
از بیخ(یکسره، به‌کلی، کاملن)

 
آفتاب گز کردن(ولگردی کردن)
 

برگشتن ورق-دگرگون شدن اوضاع-تغییر کردن حال و احوال

 

ازرق شامی(اخمو، ترشرو)
پمپ بنزین-جایی که به وسایل نقلیه بنزین می دهند

حرف کسی شدن با کسی-با کسی مشاجره پیدا کردن

استکانی زدن(می‌خوارگی اندکی کردن)

بال به بال کسی دادن-جانب کسی را گرفتن

از کیسه خوردن(از جیب خوردن)

جسته گریخته-گاه گاه-اتفاقی

آدم استخوان‌دار(کسی که اراده و پشتکار دارد)

 

 
دل خوشکنک-مایه دلخوشی اندک-آن چه بی پایه ولی مایه ی خرسندی است-گول زنک

پیچ افتادن در کار-گره خوردن کار-مشکلی در کار پیدا شدن

 

چوچول باز-دغل-بی حیا
تو نخ کسی یا چیزی بودن یا رفتن-کسی یا چیزی را پاییدن و زیر نظر داشتن
چنگولک-سست و ضعیف

 

 

خرکچی-چارپادار

 

دل کسی برای چیزی لک زدن-بسیار آرزومند چیزی بودن-سخت در حسرت چیزی بودن

آشنایی به روشنایی انداختن(پس از مدت‌ها تصادفی آشنایی را دیدن)

از دهان گنده‌تر حرف زدن-گفتن مطالبی که در حد گوینده نیست

آفتابه گرفتن(آفتابه برداشتن)

آشی شدن-سوراخ‌سوراخ‌شدن بدن از ترکش‌های فراوان

دروغ درآمدن-معلوم شدن که دروغ است
در نتیجه-سرانجام-عاقبت
 

دنبال نخود سیاه فرستادن کسی-کسی را از سر وا کردن-به دنبال چیزی واهی فرستادن

چش-چشم

خراب کردن دختر-دختری را منحرف کردن

چشم و دل دویدن-چشم چرانی کردن-هوس رانی کردن

چروک خوردن-نگا. چروک افتادن

آوردن(باعث شدن، ایجاد کردن)

چین و چوروک-چین و شکن
چغل خور-سخن چین

خواب به سر شدن-نگا. خواب به خواب شدن

حمله-بیماری غش-صرع

بشور و بپوش-جامه ای که پس از شسته شدن نیازمند اتو شدن نیست

جنگ حیدری و نعمتی-جنگ میان دو تن یا دو دسته

چاره-درمان
پوست هندوانه زیر پای کسی گذاشتن-کسی را با تحریک حس غرورش به خطر انداختن

از کیسه شدن-هدر شدن-ضرر کردن

چرخ گوشت-چرخ گوشت خرد کنی

دراز نوشتن-مطلب را طول دادن-طومار نوشتن

 
چهاردیواری اختیاری-هر کس در میان چهار دیوار خانه اش آزاد است

بن بست-کوچه ای که راه در رو نداشته باشد-مشکلی که راه حل نداشته باشد

 

تخته پاک کن-چیزی که با آن تخته سیاه را در کلاس پاک می کنند

به یک تیر دو نشان زدن-با یک اقدام دو کار انجام دادن-با یک کار دو نتیجه گرفتن

دور پرواز-پرواز کننده تا فاصله های بسیار
برو برو داشتن-دارای مال و قدرت بودن-مورد توجه بودن- بر و بیا داشتن
اشک تمساح-گریه ی دروغین

آبدست-ماهر-استاد

ادا اصول-ادا اطوار

خرده بُرده-مشکل-اختلاف

حلوا حلوا کردن-نهایت احترام و حق شناسی را کردن

خاکی-فروتن و متواضع

چشم و چار کسی را درآوردن-بک کسی کینه ورزیدن

پا واکردن-به راه افتادن بچه
دست دوم-کار کرده-مستعمل

 

به دستبوس کسی رفتن-به خدمت کسی رفتن-شرفیاب شدن
ذلیل شده-خوار و زبون-دشنام و نفرینی که زنان به کودکان بسیار شیطان خود می دهند

جلز و ولز-سوز و گداز

از بی‌کفنی زنده بودن(بی‌نهایت فقیر و نیازمند بودن)

 

رد شدن-مردود شدن-پذیرفته نشدن

حرص خوردن-عصبانی شدن

خود را جستن-جست و جو در لباس خود برای یافتن و کشتن حشرات موذی مانند شپش

 
پَلِه-پول

دوا دادن-دوا خوراندن-مسموم کردن-مشروب خوراندن

زیر سایه ی کسی بودن-در پناه کسی بودن-از پشتیبانی کسی برخوردار بودن
جار و جنجال-داد و فریاد-نزاع و کشمکش

درجه دار-درجه های نظامی پایین تر از سروان

پر روده-پرچانه-روده دراز

چُرت-خواب کوتاه

داش مشدی-لوطی محل-آن که غرور جوانی دارد

 

رگ خواب-نقطه ی ضعف-راه تسلط بر کسی

بروز دادن-فاش کردن-آشکار ساختن-لو دادن

چیز دار-ثروتمند

دل قرصی دادن-اطمینان خاطر دادن

به دستبوس کسی رفتن-به خدمت کسی رفتن-شرفیاب شدن

زر زر کردن-غر زدن-گریه کردن شدید

ریش چیزی درآمدن-کهنه و منسوخ شدن

آب نخوردن-درنگ نکردن

 

درب و داغان شدن

آفتاب‌نشین-بیکاره و تنبل
آفتاب از مغرب درآمدن-روز قیامت-رویدادی شگرف پیش آمدن

خیس شدن-تر شدن

تپه تپه-چیزهایی که بی نظم کنار هم انباشته باشند

تشنه ی چیزی بودن-یه چیزی سخت اشتیاق داشتن

پس مانده-ته مانده-به کنایه به زن طلاق گرفته گفته اند

حق آب و گل-امتیاز-اعتبار

چینه چینه خوردن-ریزه خواری کردن

از دهان گنده‌تر حرف زدن(گفتن مطالبی که در حد گوینده نیست)
دل غشه گرفتن-متاثر و ناراحت شدن-بی حال شدن-دچار ضعف شدن

روغن حیوانی-روغنی که از جوشاندن و تصفیه ی کره به دست می آورند-روغن زرد

این دنده آن دنده شدن-این پهلو آن پهلو شدن

جور کردن-یکسان کردن-فراهم کردن

دررفتگی-حالت در رفته-از بند بیرون آمدن استخوان

بد عنق-کج خلق-بد اخلاق

در هم-به هم آمیخته-سوا نکرده

برده خورده-ملاحظه-پروا

چوب شدن-ساکت و بی حرکت شدن-از ترس یا تعجب بر جای ماندن

جیب کسی را خالی کردن-پول های کسی را ربودن

داد سحن دادن-سخن رانی کردن-پر حرفی کردن-حق مطلب را ادا کردن

تو دل شیر رفتن-جرات فراوان داشتن

بنده زاده-پسر من

حالا حالاها-مدت دراز

باز نشسته ک-سی که بدلیل پیری و یا علل دیگر از کار کردن دست کشیده است و حقوقی دریافت می کند

استخوان‌فروش(ستایشگر آبا و اجداد)

حلال زادگی-حلال زاده بودن-درست کردار بودن

دَرَ ک رفتن-برای مردن کسی می گویند که از او تنفر دارند

جهیزیه-نگا. جهیز

تک مضراب زدن-سخن ناموافق و ناهنجار گفتن

چشم و چار کسی را درآوردن-بک کسی کینه ورزیدن

این خط و این نشان-عبارتی تهدیدگونه برای منع کسی از چیزی یا انجام کاری-نگویی که نگفتم.

باد هوا خوردن-درماندگی و فقر کامل داشتن

از بی‌کاری مگس پراندن(بی‌کار و بدون سرگرمی ماندن)

بد حرف-کسی که پیوسته حرف های زشت می زند

پیش کردن-راندن به جلو

چشم باباقوری-نابینا-کور

توالت-مستراح-دستشویی-آرایش-بزک

آکِله-جذام-زن سلیطه

چپ و راست کردن-زیر و رو کردن-مشت باران کردن

داو-نوبت بازی

تو روی کسی چیزی گفتن-رو در روی کسی چیزی گفتن

آستین بر چشم گذاشتن(پنهان گریستن)

خاکشیر یخ مال-خاکشیر که با یخ سایند تا حوب سرد شود و به بیمار دهند تا اسهالش قطع شود

چوبی رقصیدن-رقصیدن با دوستمال در دو دست

چشم روشنی-چیزی که برای خوشامدگویی برای کسی می برند

به عمل آوردن-به اجرا در آوردن-برای استفاده آماده کردن

از خوشحالی در پوست نگنجیدن(از شادی سر از پا نشناختن)

تیز بزی-فورن-بی درنگ

خر تو خر-پر هرج و مرج-بی نظم

تریش-پارچه یا پوست بلند و باریک

به یک تیر دو نشان زدن-با یک اقدام دو کار انجام دادن-با یک کار دو نتیجه گرفتن

روی زمین سفت نشاشیدن-به مقاومتی بر نخوردن

از بی‌کاری مگس پراندن-بی‌کار و بدون سرگرمی ماندن

 

به تخته زدن-در مقام تعریف و چشم نخوردن کسی بکار می برند

رشته برشته-حرف های بی هوده و بی معنی

آواز خر در چمن-آواز ناخوش و گوش‌خراش

 

رج بستن-به ردیف کردن-دسته کردن

از گل نازک‌تر به کسی نگفتن-با کسی سخت مهربان و پرمحبت رفتار کردن

بد شگون-شوم-بد اختر-بد یمن
حال آوردن-به هوش آوردن-از ناراحتی بیرون آوردن-کتک زدن
خطایی-نوعیز آجر

دنیا دیده-آزموده-سرد و گرم چشیده

آب پاکی روی دست کسی ریختن-کسی را کاملن ناامید کردن

جَغُل مغل-شکمبه-سیرابی

دو دستی تقدیم کردن-با رضایت خاطر و احترام دادن

حرف گوش کن-حرف شنو

توی دل کسی را خالی کردن-کسی را ترساندن-ناامید کردن
خورد رفتن-از بین رفتن قسمت اضافی در خیاطی-جذب شدن و حل شدن در چیزی

 
دلنگ و دلنگ-صدای زنگ و ناقوس

جاصابونی-ظرفی که صابون را در آن می گذارند
پَرت-بی معنی-مزخرف-دور افتاده-خلوت
 

چغل خوری-سخن چینی

چشمک زدن-بر هم زدن چشم به قصد ایما و اشاره

زار زدن لباس به تن-ناجور و نامناسب بودن لباس

خانه آباد-عبارتی برای تحسین است

رومیزی-منسوب به میز

چشم و گوش کسی را باز کردن-کسی را با مسایل اجتماعی آشنا کردن

آکله فرنگی-سیفلیس
ار زبان کسی-از قول کسی
انگشت زدن(انگشت در چیزی فرو بردن، امضاء کردن با اثر انگشت)
آب در جگر داشتن-توانایی مالی داشتن

زیر دین رفتن-قرض دار شدن-مدیون شدن

دُم سیاه-نوع مرغوب برنج گیلان-کبوتری که دم سیاه دارد

دق-غصه و ناراحتی-نوعی بیماری روحی که بیمار را رنجور می کند و از بین می برد

چراغانی کردن-جشن گرفتن